พงศาวดาร ภาคที่ 61 กล่าวว่า จุลศักราช 123 พ.ศ.1304 วันอังคารเพ็ญเดือน6 พระยาลาวเก้าแผ่นมาเมืองกษัตริย์ที่2 ของหิรัญนครเงินยางโปรดให้สร้างพระเจดีย์สูง 4 วาอก บรรจุพระบรมธาตุเจ้า 1050 องค์และตั้งชื่อวัดตามประวัติความเป็นมา คือ กาลครั้งนั้นมีตาผ้าขาวผู้หนึ่งลงอาบน้ำชำระตนในลำแม่น้ำโขง และถูกแรงน้ำพัดใหลลอยมาป้านติดอยู่ริมฝั่งน้ำและสิ้นใจตาย ณ บริเวณนี้ ดังนั้น จึงชื่อว่าวัดผ้าขาวป้าน
